Najważniejsze komunikaty o samopoczuciu malucha

Jak rozpoznać ruchy dziecka? Kiedy można czuć pierwsze ruchy dziecka? Czy da się je odróżnić od perystaltyki jelit, chociaż czasem objawiają się bulgotaniem, przelewaniem? Kiedy maluch kopie, tylko dlatego, bo się obraca, a kiedy wyraźnie daje znać, że jest mu bardzo niewygodnie albo coś mu nie służy?

– To, kiedy kobieta rozpozna pierwsze ruchy dziecka zależy od tego czy jest pierwiastką, czy wieloródką. Kobieta będąca pierwszy raz w ciąży, znacznie później, to co dzieje się w jej brzuchu rozpozna jako ruchy płodu, bo nie miała okazji nauczyć się ich słuchać. Nie wie czego ma oczekiwać, więc pierwsze sygnały wysyłane przez dziecko mogą sprawiać wrażenie, jakby przelewało się coś w brzuchu, coś działo się w jelitach – wyjaśnia lekarz medycyny, specjalista ginekolog i położnik Grażyna Komnata-Gajda ze Szpitala Położniczo-Ginekologicznego Ujastek w Krakowie. Kobieta, która jest pierwszy raz w ciąży, po prostu nie wie, jak rozpoznać ruchy dziecka. – Pierworódki na ogół dopiero w 20. tygodniu ciąży, czyli prawie w połowie jej trwania, nie mylą ruchów dziecka z innymi doznaniami. Natomiast wieloródki opowiadają mi czasem, że pierwsze ruchy dziecka odczuwają już w 17. tygodniu ciąży - mówi lekarka.

Czasem zdarza się i tak, że w 22. i 24. tygodniu ciąży kobieta, która czuła dotąd ewidentne przelewanie, obracanie się dziecka, niepokoi się, że nagle one ustały. Na ogół nic strasznego się nie dzieje, a bezruch w brzuchu spowodowany jest tym, że maluch inaczej się ułożył, odwrócił się od frontu brzucha mamy, a ponieważ ma jeszcze sporo miejsca, swobodnie kręci się we wszystkie strony i mama może tego nie czuć. - Ale, jeśli ten stan niepokoi kobietę, powinna iść do lekarza i zrobić badanie USG - zaleca lekarka.

USG uspokaja

Badanie USG płodu można robić raz w miesiącu. – Widząc na obrazie ruchy dziecka, jego bijące serduszko i tętno, kobieta uspokaja się. W późniejszych miesiącach ciąży może też obejrzeć ruchy klatki piersiowej dziecka, zwane oddechowymi. To wszystko dobrze wpływa na psychikę mamy zaniepokojonej bezruchem w brzuchu – zapewnia ginekolog. - Kiedy dziecko w brzuchu mamy ma czkawkę, mama odczuwa ją jako rytmiczne ruchy. Widać to też podczas badania USG i na zapisie KTG (kardiotokograficznym). Za pomocą USG można też uchwycić ssanie palucha, nawet około 20. tygodnia, ale na ogół około 30. tygodnia ciąży. Trudniej je dostrzec, kiedy dzieciątko jest już większe – opowiada Grażyna Komnata – Gajda.

kalendarz ciąży

Po 28. tygodniu ciąży 10 ruchów na 12 godzin

W 28. tygodniu ciąży mama powinna codziennie odczuwać ruchy dziecka i jeśli przez 8-12 godzin nic się w brzuchu nie dzieje, powinna się zaniepokoić. Nie trzeba od razu wpadać w panikę, ale na pewno należy zgłosić się do lekarza. Być może dziecko jest leniwe i nie wykazuje aktywności, ale niestety czasem jest oznaką tragedii - ciąża może być obumarła.

Generalnie częstotliwość ruchów dziecka w późniejszym okresie ciąży (od 28. tygodnia) powinna wynosić minimum 10 ruchów na 12 godzin. Zwykle zabiegane kobiety pracujące nie dostrzegają kopania dzidziusia i dopiero je czują jak usiądą. Poza tym, odczuwanie siły ruchów dziecka w brzuchu matki jest osobnicze, indywidualne. Jedna mama kopnięcie odbiera jako mocne uderzenie, druga jako zaledwie odczuwalne. Również dzieci różnie zachowują się w łonie matki. Niektóre ruszają się rzadziej, inne częściej, ale mimo tych różnych zachowań mam i dzieci, minimum ruchów musi być zachowane: 10 ruchów na 12 godzin, od 28. tygodnia ciąży.

W trzecim trymestrze ciąży liczenie ruchów dziecka to codzienna konieczność. Jeśli maluch rusza się sam z siebie, wystarczy zapamiętać, ile tych ruchów było w ciągu dnia (część mam prowadzi notatki). Jeśli kobieta nie czuje ruchów dziecka w porze jego zwykłej aktywności, powinna po pierwsze odpocząć, zjeść posiłek, wygodnie się położyć - i czekać. Dziecko powinno w ciągu godziny poruszyć się przynajmniej kilka razy.

Aktywność malucha w brzuchu jest odwrotna do aktywności mamy. Dlatego mama najczęściej odczuwa fikołki i mocne kopnięcia, gdy układa się do snu. W późniejszym okresie ciąży - około 34.-36. tygodnia – są to ruchy podobne do wiercenia się dziecka (bo miejsca w worku owodniowym jest już znacznie mniej ).